Αντιγόνη και Ισμήνη: Η τραγωδία ανάμεσα στην Υπακοή και την Αντίσταση

Η ελληνική τραγωδία δεν μιλά μόνο για θεούς και βασιλείς, αλλά κυρίως για ανθρώπους μπροστά σε σκληρά διλήμματα. Ανάμεσα στις πιο συγκλονιστικές ιστορίες του Θηβαϊκού Κύκλου είναι αυτή της Αντιγόνης και της Ισμήνης – δύο αδελφές που βρέθηκαν στη δίνη μιας ηθικής σύγκρουσης: από τη μία, ο άγραφος νόμος της οικογενειακής αγάπης, από την άλλη, ο αυστηρός νόμος του κράτους. Η τραγική τους πορεία και το τέλος τους μας θυμίζουν πόσο ακριβά πληρώνονται οι πράξεις πίστης, αλλά και η δειλία ή η αναποφασιστικότητα. Ένα σύντομο ταξίδι στον μύθο που δεν έχει πάψει να μας αφορά, ακόμα κι αν πέρασαν χιλιάδες χρόνια.


Η Ισμήνη και η Αντιγόνη ήταν τέκνα της αιμομικτικής σχέσης του βασιλιά της Θήβας Οιδίποδα και της μητέρας του Ιοκάστης και αδελφές των διδύμων Ετεοκλή και Πολυνείκη. Όταν αποκαλύφθηκε η πατροκτονία και η αιμομιξία που είχε διαπράξει ο Οιδίποδας, η Ισμήνη έγινε μάρτυρας της αυτοκτονίας της μητέρας της και της αυτοτύφλωσης του πατέρα της. Με την Αντιγόνη συνόδεψαν τον Οιδίποδα στην αυτοεξορία του στον Κολωνό.

Έζησαν την πολιορκία της πόλης τους από τους Επτά επί Θήβας και είδαν τους αδελφούς τους να αλληλοσκοτώνονται. Όταν ο θείος τους Κρέων, που κατείχε το θρόνο της Θήβας, απαγόρευσε την ταφή του Πολυνείκη, η Ισμήνη δεν είχε το σθένος της Αντιγόνης να αντιταχθεί στην απαγόρευση. Η Αντιγόνη έθαψε τον αδελφό της και υπέστη της συνέπειες της μη υπακοής της, παρά τις παρακλήσεις της Ισμήνης στον Κρέοντα να τη συγχωρήσει.

Το τέλος της Ισμήνης ήταν τραγικό όπως και όλων των μελών της οικογένειάς της: Η Ισμήνη ήταν ιέρεια της Αθηνάς, αλλά τόλμησε και ήρθε σε ερωτική περίπτυξη μέσα στη ναό, με τον μαχητή των Θηβαίων Περικλύμενο. Η θεά οργίστηκε για την ιεροσυλία και παρότρυνε τον Τυδέα, έναν από τους Επτά, να μπει στο ναό και να σκοτώσει το ζευγάρι. Ο Περικλύμενος πρόλαβε και το έσκασε, αφήνοντας την άμοιρη Ισμήνη μόνη στο έλεος του Τυδέα που την έσφαξε ανελέητα..