Το περασμένο σαββατοκύριακο, με αφορμή την εμφανή βελτίωση του καιρού και τον ερχομό του Μαρτίου, σας είχαμε γράψει για τα χελιδόνια που ο λαός τα συνδέει με την άνοιξη, αλλά και συνολικά με το ξύπνημα της φύσης, τον καιρό που αλλάζει, την αλλαγή στη διάθεση όλων!
Όλα αυτά βέβαια… όπου υπάρχει φύση και μπορούν να εμφανιστούν τα χελιδόνια! Γιατί, δυστυχώς, δεν ξέρουμε αν το έχετε παρατηρήσει, τα τελευταία χρόνια στην Αθήνα βλέπουμε όλο και πιο σπάνια χελιδόνια. Και για να τα λέμε όλα, αυτή η συνειδητοποίηση είναι απόλυτα ταιριαστή με την πραγματικότητα, αφού στην γκρίζα μεγαλούπολη με τους ελάχιστους χώρους πρασίνου, πώς να νιώσει κανείς το ξύπνημα της φύσης και πώς να αλλάξει η διάθεσή του προς το καλύτερο;;;;
Παλαιότερα, όσοι μεγάλωσαν στην Αθήνα, ίσως να θυμούνται πού και πού, σε κάποια μονοκατοικία μια χελιδονοφωλιά – συχνά στις εξωτερικές λάμπες. Συνήθως, όσοι «φιλοξενούσαν» αυτές τις φωλιές στα σπιτικά τους ήταν ιδιαιτέρως προσεκτικοί και φρόντιζαν αυτές τις φωλιές με τον τρόπο τους.
Αυτές όμως είναι εικόνες που έχουν αρχίσει να εκλείπουν πλέον από την πρωτεύουσα. Αναρωτηθήκατε ποτέ για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό; Γιατί τα χελιδόνια έπαψαν να αναπαράγονται στην Αθήνα και να μας δίνουν τον ανοιξιάτικο ρυθμό τους;
Σύμφωνα με τον Λευτέρη Σταύρακα, μέλος της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, το πρόβλημα είναι η… λάσπη! Και για την ακρίβεια, η απουσία της!
Τα χελιδόνια φτιάχνουν τις φωλιές τους κυρίως με λάσπη. Και με τον αφανισμό των ελεύθερων χώρων στην πρωτεύουσα, λάσπη δεν υπάρχει πια πουθενά! Σκεφτείτε, άλλωστε, πότε ήταν αλήθεια η τελευταία φορά που λερώσατε τα παπούτσια σας με λάσπη μέσα στην Αθήνα;;;; Οι χωμάτινες αλάνες έχουν γίνει γήπεδα του μπάσκετ ή πλακοστρωμένοι πεζόδρομοι (στην καλύτερη) ή ασφαλτοστρωμένοι δρόμοι και πολυκατοικίες (συχνότερα…). Με αποτέλεσμα «τα δομικά υλικά» για τις χελιδονοφωλιές να έχουν καταστεί πλέον πολύ σπάνια!
Δεν είναι λοιπόν η μόλυνση της ατμόσφαιρας (ο αέρας της Αθήνας είναι πολύ πιο καθαρός απ’ ό,τι ήταν το 1980), ούτε η ηχορρύπανση, ούτε η έλλειψη τροφής (παρά τους ψεκασμούς, τα έντομα που τρέφουν τα χελιδόνια είναι ακόμη άφθονα). Είναι η μανία μας να χτίζουμε τα πάντα. Και να διώχνουμε, έτσι, τους πιο καπάτσους κτίστες της φύσης.
Τα χελιδόνια λοιπόν, στο μεγάλο ταξίδι των δεκάδων χιλιάδων χιλιομέτρων που κάνουν κάθε χρόνο, παρακάμπτουν τις τσιμεντουπόλεις και προτιμούν την περιφέρεια.
«Από πάνω σαν τηγάνι, από κάτω σαν βαμβάκι κι από πίσω σαν ψαλίδι. Τι είναι;» έλεγε ένα το παλιό, γνωστό, σχολικό αίνιγμα με απάντηση «το χελιδόνι». Ένα παιδί στην Αθήνα του σήμερα, πιθανώς δεν θα ήξερε να το απαντήσει…