Συναδέλφισσες – Συνάδελφοι,
Έχουν περάσει 24 χρόνια από το ξεπούλημα της ΙΟΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ και το μόνο βέβαιο είναι ότι κανείς από εμάς δεν μπορεί ακόμα να αποδεχθεί αυτήν την εξέλιξη, αλλά και ότι αυτό το τεράστιο σκάνδαλο δεν έχει αποκαλυφθεί μέχρι σήμερα σε όλη του την έκταση.
Δυστυχώς οι πρωταγωνιστές της περιόδου εκείνης, οι κκ. Σημίτης και Παπαντωνίου που με τις απαράδεκτες αποφάσεις τους ουσιαστικά δώρισαν την ΙΟΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ στην Τράπεζα Πίστεως για να δημιουργηθεί ο Όμιλος Alpha Bank – με την πλήρη κάλυψη της διαπλοκής – μέχρι σήμερα δεν έχουν δώσει εξηγήσεις για το μείζον αυτό σκάνδαλο.
Μπορεί βέβαια η ΙΟΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ, η αρχαιότερη ελληνική τράπεζα, η πρώτη εκδοτική ελληνική τράπεζα να μην υπάρχει πλέον επίσημα, αλλά σε όλους εμάς που την υπηρετήσαμε για πολλές δεκαετίες, ουσιαστικά για όλη μας τη ζωή, παραμένει ζωντανή η φλόγα της μέσα μας και είναι βέβαιο ότι δε θα μπορέσουμε ποτέ να ξεχάσουμε και να διαγράψουμε αυτή την υπέροχη περίοδο.
Όπως δεν μπορούν να ξεχάσουν την ΙΟΝΙΚΗ και οι απλοί πολίτες που συναλλάσσονταν με την τράπεζα, αφού είχαν επίσης αναπτύξει δεσμούς ζωής με την τράπεζα και το προσωπικό της. Άλλωστε, το επιβλητικό νεοκλασικό της Πανεπιστημίου και Πεσματζόγλου, το κτίριο της Ρούσβελτ στη Θεσσαλονίκη και πολλά ακόμα μοναδικής αρχιτεκτονικής ομορφιάς κτίρια ανά τη χώρα – που μπορεί πλέον να μη φέρουν την επιγραφή της – συνεχίζουν να φέρουν στα θεμέλιά τους την ψυχή της ΙΟΝΙΚΗΣ και οι πολίτες τα θυμούνται πάντα ως τα κτίρια της ΙΟΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ.
Δυστυχώς, το σκανδαλώδες ξεπούλημα της ΙΟΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ είχε μία ακόμα άκρως αρνητική συνέπεια, αφού στην ουσία αποτέλεσε την αφετηρία αρχικά της εξαφάνισης βασικών δικαιωμάτων των τραπεζοϋπαλλήλων, της σταδιακής απαξίωσης του επαγγέλματος και εν τέλει της εξαφάνισης του επαγγέλματός μας που συντελείται αυτήν την περίοδο.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι ελληνικές τράπεζες την περίοδο της επίπλαστης ευμάρειας επεκτάθηκαν αλόγιστα, διεύρυναν το προσωπικό τους με χιλιάδες εργαζόμενους χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό και αυτές οι πρόχειρες και συνάμα μεγαλεπήβολες ενέργειες είχαν σαν αποτέλεσμα να αντιμετωπίσουν σταδιακά διαρθρωτικά προβλήματα επιβίωσης. Και όπως πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις, το «μάρμαρο» δεν το πληρώνουν αυτοί που έλαβαν αυτές τις τραγικές αποφάσεις, αλλά οι εργαζόμενοι. Αντί λοιπόν να προβούν οι τράπεζες σε ένα σταδιακό εξορθολογισμό της διαχείρισής τους, οι πρώτες επιλογές τους ήταν η μείωση του δικτύου και του προσωπικού τους, με απώτερο στόχο, μάλιστα, στη σύγχρονη εποχή, την κατάργηση των κλασικών τραπεζικών συναλλαγών με την πλήρη ψηφιοποίησή τους ώστε να λειτουργούν σχεδόν αποκλειστικά με ηλεκτρονικά μέσα.
Τι κι αν αυτός ο σχεδιασμός που στην υπόλοιπη Ευρώπη επιχειρήθηκε πριν από περίπου 3 δεκαετίες, έχει ήδη εγκαταλειφθεί ως ανεπαρκής; Στην Ελλάδα, μονίμως σε… καθυστέρηση, φαίνεται ότι υπάρχει διάχυτη η πεποίθηση ότι με αυτόν τον τρόπο θα ξεπεράσουν τα αδιέξοδα των συστημικών τραπεζών. Δεν έμαθαν από την ευρωπαϊκή εμπειρία, δεν έμαθαν όμως και από την εμπειρία της ΙΟΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ, η οποία βάσιζε την επιτυχημένη της διαδρομή κατ’ εξοχήν στον ανθρώπινο παράγοντα. Δεν είναι τυχαίο ότι αν και διανύουμε την τρίτη δεκαετία από το ξεπούλημά της, έμποροι, βιοτέχνες, κατασκευαστές και όλοι οι άνθρωποι της αγοράς δεν ξεχνούν την άριστη συνεργασία με την ΙΟΝΙΚΗ και συνεχίζουν να πίνουν νερό στο όνομά της. Δεν είναι τυχαίο ότι όλες οι μετρήσεις εκείνης της εποχής, μετά από το σκανδαλώδες ξεπούλημά της αποδείκνυαν του λόγου το αληθές, ότι δηλαδή θεωρείτο η πλέον ανθρωποκεντρική τράπεζα που ανέπτυσσε την καλύτερη συνεργασία και επικοινωνία με το συναλλασσόμενο κοινό. Αυτά τα επιτεύγματα βεβαίως, δεν μπορούν να επιτευχθούν με… ηλεκτρονικά μηχανήματα, ούτε με το σκληρό, απάνθρωπο πρόσωπο που επιδεικνύουν οι τράπεζες στις μέρες μας…
Προς τι λοιπόν αυτή η εισαγωγή;…
Στην Ελλάδα το τραπεζικό σύστημα και ιδιαίτερα οι συστημικές τράπεζες έχουν σκανδαλωδώς ευνοηθεί σε βάρος των πολιτών και έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί επανειλημμένα με χρήματα του ελληνικού λαού ώστε να επανέλθουν σε μία κανονικότητα και να κατορθώσουν να στηρίξουν την ελληνική οικονομία. Μέχρι στιγμής δεν έχει συμβεί κάτι τέτοιο… Μάλιστα, βλέπουμε την κυβέρνηση να προσφέρει αφειδώς ασυλία στους τραπεζίτες και τα golden boys που φέρουν τεράστιες ευθύνες για τον ξεπεσμό και την κατάντια των τραπεζών. Δε χρειάζεται βέβαια να πούμε ότι οι επιλογές που έχουν γίνει για τη διάσωση και την ανάπτυξή τους σε καμία περίπτωση δεν έχουν επιβεβαιωθεί μέχρι σήμερα. Αντίθετα, έχουν διαψευστεί επανειλημμένα, με συνέπεια το τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα να παραμένει ένας γίγαντας με πήλινα πόδια.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα του τραγικού τρόπου λειτουργίας και της υποταγής σε αλλότρια συμφέροντα είναι η εκχώρηση των κόκκινων δανείων έναντι εξευτελιστικών τιμημάτων σε funds του εξωτερικού. Με αυτόν τον τρόπο χάνουν τόσο οι πολίτες, όσο και οι τράπεζες και ευνοούνται αποκλειστικά τα ξένα funds. Οι δανειολήπτες οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια στη λαιμητόμο και τα επόμενα χρόνια υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο χιλιάδες συμπολίτες μας να χάσουν τα σπίτια τους (ολοκληρώνοντας έτσι το σχεδιασμό που υπήρχε προ μνημονίων για να πληγεί το μεγάλο ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Ελλάδα…). Ταυτόχρονα, αν οι ίδιες οι τράπεζες επιδίωκαν τη διαχείριση των κόκκινων δανείων θα είχαν τη δυνατότητα να αποκομίσουν πολύ πιο σημαντικά κέρδη σχέση με τα εξευτελιστικά ποσά που έλαβαν για την πώλησή τους, ενώ θα ήταν και πιο ευνοϊκή η κατάσταση για τους δανειολήπτες και συνεπώς συνολικά για την πολύπαθη ελληνική κοινωνία.
Αυτή η απουσία πραγματικού σχεδιασμού και ξεκάθαρων στόχων (όπως δυστυχώς συμβαίνει σε πολλά πράγματα στη χώρα μας) και παρά τη διαρκή στήριξη που έχουν λάβει οι ελληνικές τράπεζες, έχει ως αποτέλεσμα να παραμένουν ιδιαίτερα ευάλωτες, ενώ δεν μπορούν να συνδράμουν αποτελεσματικά τον ελληνικό λαό και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
Εκκίνηση της προσπάθειας για την επαναλειτουργία της ΙΟΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ
Η ουσιαστική υπολειτουργία των συστημικών τραπεζών στη χώρα μας θεωρώ ότι είναι μη αναστρέψιμη σε βάθος χρόνου. Είμαι βέβαιος ότι το υπάρχον τραπεζικό σύστημα, με τον τρόπο που κινείται και λειτουργεί, θα ολοκληρώσει κάποια στιγμή, νομοτελειακά, τον κύκλο του. Εν όψει αυτής εξέλιξης, είναι επιτακτική ανάγκη επιτέλους να κοιτάξουμε μπροστά και να ληφθούν κυβερνητικές και πολιτικές αποφάσεις για την επόμενη μέρα. Αυτή, κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να έχει στο επίκεντρο τη σύσταση νέων, μικρών, ευέλικτων τραπεζικών σχημάτων που θα μπορέσουν να διαδραματίσουν πράγματι έναν ουσιαστικό και αποτελεσματικό ρόλο στην ελληνική οικονομία προς όφελος του ελληνικού λαού.
Επειδή λοιπόν όπου υπάρχουν… συντρίμμια, δημιουργείται, καλώς ή κακώς, ευκαιρία για να χτιστεί κάτι καλύτερο και επειδή κανένας από εμάς δεν μπορεί να ξεχάσει την ΙΟΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ, τολμώ να πω ότι αυτές οι συνθήκες μπορεί πράγματι να αποβούν ευνοϊκές για την επανασύσταση της ΙΟΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ!
Όσο και αν μοιάζει δύσκολο και για πολλούς ακατόρθωτο, όλοι βαθιά μέσα μας ελπίζουμε σε κάποια περίοδο της ζωής μας να επιτευχθεί η επαναλειτουργία της ΙΟΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ. Για αυτό κι εμείς, που βεβαίως έχουμε διανύσει και αφιερώσει ένα πολύ μεγάλο μέρος της ζωής μας στην ΙΟΝΙΚΗ, ξεκινάμε μία προσπάθεια έχοντας την ελπίδα να ενταχθούν σε αυτήν στην πορεία άνθρωποι με τις απαραίτητες γνώσεις, την εμπειρία και το μεράκι για να προχωρήσει αυτό το εγχείρημα. Ελπίζουμε να τύχουμε στήριξης και συνδρομής από ανθρώπους με την κατάλληλη τεχνογνωσία ώστε αυτή η πρωτοβουλία να εξελιχθεί σε μία σοβαρή προσπάθεια ανασύστασης της ΙΟΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ!
Ήδη, για το σκοπό αυτό δημιουργούμε μία επιτροπή από εξειδικευμένους συναδέλφους με βαθύτατες γνώσεις των τραπεζικών και όχι μόνο θεμάτων, που το επόμενο διάστημα θα γνωστοποιήσει τον οδικό χάρτη προς το μεγάλο αυτό στόχο και θα προβεί σε όποιες ενέργειες απαιτούνται για να εκκινήσει η προσπάθεια επανασύστασης και επαναλειτουργίας της ΙΟΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ. Στόχος είναι να κινητοποιηθούν όλες οι υγιείς δυνάμεις που συνεχίζουν ακόμα και σήμερα να έχουν τις καλύτερες αναμνήσεις από τη λειτουργία της τράπεζας, ενώ θεωρούμε ότι είναι αναγκαίο να στραφούμε και στον απόδημο ελληνισμό, με την επιδίωξη να στηρίξει με κάθε τρόπο την επανασύσταση της αρχαιότερης ελληνικής τράπεζας και της πρώτης εκδοτικής ελληνικής τράπεζας.
Μέσα από την ιστοσελίδα μας, την εφημερίδα μας, αλλά και από τα κοινωνικά δίκτυα του Συλλόγου μας θα προσπαθήσουμε να προβάλλουμε την προσπάθεια αυτή ευελπιστώντας να υπάρξει ανταπόκριση σε ανθρώπους με διάθεση να βοηθήσουν, αλλά και σε άλλους με σημαντική οικονομική επιφάνεια που θα θελήσουν να συμμετάσχουν σε αυτό το όμορφο όνειρο που ακουμπά τους απανταχού Ιονικάριους.
Η προβολή της προσπάθειας αυτής θα περιλαμβάνει βεβαίως και τη διοργάνωση ημερίδων πανελλαδικά, όπου θα επισημαίνεται η αναγκαιότητα επιστροφής στο ανθρωποκεντρικό μοντέλο της ΙΟΝΙΚΗΣ, αλλά και της επανασύστασης της ίδιας της τράπεζας, με προσκεκλημένους κοινωνικά ενεργούς συμπολίτες μας με όρεξη και μεράκι για να συμμετάσχουν στη διαδικασία.
Στο σπουδαίο αυτό εγχείρημά μας βέβαια δε θα είμαστε μόνοι, αλλά θα έχουμε και τη στήριξη εγνωσμένης αξίας οικονομικού επιτελείου, νομικών συμβούλων και συμπαραστατών, οι οποίοι είναι βέβαιο ότι θα συνδράμουν αποφασιστικά στο σχεδιασμό μας και θα φέρουν το όνειρο πιο κοντά στην πραγματικότητα.
· Κανείς δε λέει ότι θα είναι εύκολο…
· Κανείς δε λέει ότι δε θα υπάρξουν εμπόδια που κάποιες φορές θα μοιάζουν ανυπέρβλητα…
· Αλλά να είστε σίγουροι ότι όπως τόσες και τόσες φορές, εμείς οι Ιονικάριοι, μπορούμε να πετύχουμε το φαινομενικά ακατόρθωτο…
· Την επαναλειτουργία της ΙΟΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ!
Σαράντος Φιλιππόπουλος