Ο Γκαγκάριν και η Διεθνής Ημέρα Πτήσης στο Διάστημα

Η 12 Απριλίου έχει καθιερωθεί ως η Διεθνής Ημέρα της Πτήσης του Ανθρώπου στο Διάστημα και σηματοδοτεί μια σημαντική στιγμή στην αστρονομία και στην ιστορία της ανθρωπότητας, αυτή της πρώτης πτήσης του ανθρώπου στο διάστημα. Το 1961, ο Σοβιετικός κοσμοναύτης Γιούρι Γκαγκάριν πραγματοποίησε την πρώτη ανθρώπινη πτήση στο διάστημα με το διαστημόπλοιο Vostok 1.

«Κοιτάζω τη Γη και είναι τόσο όμορφη». Αυτές ήταν οι πρώτες λέξεις του ανθρώπου στο διάστημα. Εκπρόσωπός του, ο Γιούρι Γκαγκάριν…

Με αφορμή αυτή τη μέρα, το μυαλό πάει μοιραία στον πρώτο άνθρωπο που κατάφερε να βγει από τη γήινη ατμόσφαιρα, να δει τον πλανήτη μας από μακριά  και να επιστρέψει με ασφάλεια: τον Σοβιετικό κοσμοναύτη Γιούρι Γκαγκάριν.

Ταξίδεψε με ταχύτητα 27.400 χιλιομέτρων την ώρα κι έφθασε σε ύψος 327 χιλιομέτρων. Η πτήση διήρκεσε 1 ώρα και 48 λεπτά. Αν και ήταν σύντομη, χρειάστηκε πολύ θάρρος. Κανείς δεν ήξερε πραγματικά εάν ο άνθρωπος θα μπορούσε να επιζήσει στο διάστημα. Οι πιθανότητες επιβίωσης κατά τους επιστήμονες ήταν μόλις 5%, ενώ η ασφαλής επιστροφή του στη Γη φάνταζε ως ένα μάλλον απίθανο ενδεχόμενο. Ουσιαστικά επρόκειτο για μία αποστολή αυτοκτονίας.

Η πτήση του έδωσε απαντήσεις σε πολλά σημαντικά ερωτήματα. Οι λεπτομερέστατες παρατηρήσεις του απέδειξαν ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος συνεχίζει να λειτουργεί το ίδιο καλά και στο διάστημα, διαψεύδοντας μία από τις σημαντικότερες ανησυχίες των επιστημόνων. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι η βαρύτητα δεν είναι απαραίτητη για την πέψη. Κατά την εκτόξευση και την επιστροφή του, ένιωσε τη βαρύτητα έξι έως οκτώ φορές μεγαλύτερη απ’ ότι στη Γη. Κατάφερε, όμως, να επιβιώσει.

Στο χώρο της Ιονικής βέβαια, όταν ακούμε το όνομα Γκαγκάριν, το μυαλό μας πηγαίνει στον αγαπητό συνάδελφο Κώστα Παπατσίμπα, ο οποίος είναι φανατικός θαυμαστής του Σοβιετικού κοσμοναύτη και έχει “υιοθετήσει” το όνομά του στην προσωπική του ιστοσελίδα στο facebook!

Η καθιέρωση αυτής της διαφορετικής Διεθνούς Ημέρας άργησε, αφού έγινε μόλις στις 7 Απριλίου 2011, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ προκειμένου να τιμηθούν τα ανθρώπινα επιτεύγματα στο διάστημα.  

Η πτήση του Γκαγκάριν με το Βοστόκ-1 ήταν η μοναδική στην οποία συμμετείχε, ωστόσο υπηρέτησε ως μέλος του αναπληρωματικού πληρώματος του Σογιούζ-1 παίζοντας έκτοτε σημαντικό ρόλο στις διαστημικές προσπάθειες της Σοβιετικής Ένωσης. Λίγο καιρό αργότερα απέκτησε τη θέση του αναπληρωτή διευθυντή εκπαίδευσης στο κέντρο εκπαίδευσης κοσμοναυτών έξω από τη Μόσχα, που ονομάστηκε προς τιμή του.

Ο Γκαγκάριν στην Αθήνα

Στο πλαίσιο της παγκόσμιας περιοδείας του έπειτα από το κατόρθωμά του, ο Γκαγκάριν επισκέφθηκε το 1962 την Ελλάδα. Πλήθος κόσμου τον επευφημούσε θερμά στις 12 Φεβρουαρίου, κατά στη διαδρομή του από το αεροδρόμιο του Ελληνικού προς την Αθήνα. 

Ο Γκαγκάριν συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή και έγινε δεκτός από την Ακαδημία Αθηνών, ενώ ανακηρύχθηκε επίτιμος δημότης της ελληνικής πρωτεύουσας. Στη διάρκεια της διαμονής του στην πόλη, επισκέφθηκε και την Ακρόπολη.

Το άδοξο τέλος

Η τραγική ειρωνεία της τύχης το έφερε έτσι ώστε ο Γκαγκάριν να σκοτωθεί το 1968 όταν το αεροπλάνο τύπου MiG-15 που πετούσε κατά την διάρκεια εκπαίδευσης κατέπεσε από μηχανική βλάβη.

Όταν κόπηκε το νήμα της ζωής του ήταν μόλις 34 χρονών.

Τα αίτια για το δυστύχημα ποτέ δεν ξεκαθαρίστηκαν, αν και αποκλείστηκε η πιθανότητα ανθρώπινου λάθους. Διάφορες εκδοχές αναφέρουν την κακοκαιρία, την πρόκληση αναταράξεων από τις μηχανές ενός μαχητικού Su-11 ή την αποσυμπίεση του θαλάμου οδήγησης.

Το Σοβιετικό καθεστώς είχε αναφέρει ότι ο Γκαγκάριν έμεινε μέσα στο αεροπλάνο ως το τέλος προκειμένου να μην πέσει πάνω σε ένα σχολείο. Ο Γιούρι Γκαγκάριν είναι θαμμένος στο Κρεμλίνο.

Η γενέτειρα πόλη του μετονομάστηκε σε πόλη Γκαγκάριν προς τιμήν του, ενώ πολλά αγάλματά του στήθηκαν στην πατρίδα του και αλλού.

Τον αποκάλεσαν Κολόμβο του ΔιαστήματοςΣύγχρονο Ίκαρο.

Κέρδισε το θαυμασμό εκατομμυρίων ανθρώπων και ενέπνευσε χιλιάδες άλλους να συνεχίσουν στο δρόμο που άνοιξε σαν σήμερα, στις 12 Απριλίου 1961.

Πηγές : https://kosmodromio.gr/

https://www.sansimera.gr/