Ο Κινέζος Λιου Τζιακούν κέρδισε το βραβείο Pritzker  2025 (το λεγόμενο «Νόμπελ Αρχιτεκτονικής») – Ένας αρχιτέκτονας επικεντρωμένος στον άνθρωπο

Το 54ο βραβείο Pritzker, η πλέον ανώτατη παγκόσμια διάκριση στην αρχιτεκτονική, δόθηκε στον Κινέζο Λιου Τζιακούν (Liu Jiakun). Η κριτική επιτροπή του φετινού βραβείου, υπό την προεδρία του Χιλιανού αρχιτέκτονα Αλεχάντρο Αραβένα (Alejandro Aravena), επέλεξε τον Λιου για την προσήλωσή του στο να βάζει τους ανθρώπους και τις κοινότητες στο επίκεντρο της δουλειάς του τα τελευταία 40 χρόνια.

Σύμφωνα με τη δήλωση της κριτικής επιτροπής ο Λιου «παίρνει τις σημερινές πραγματικότητες και τις χειρίζεται με τρόπο που προσφέρει ένα εντελώς νέο σενάριο καθημερινής ζωής».

Η καριέρα του γεννημένου το 1956 στο Τσενγκντού της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, Λιου Τζιακούν, εκτείνεται σε περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες και περιλαμβάνει περισσότερα από 30 εμβληματικά έργα που δεν περιορίζονται σε μία συγκεκριμένη κατηγορία. Οι δημιουργίες του αφορούν ακαδημαϊκά, πολιτιστικά ιδρύματα, αστικούς χώρους, εμπορικά κτίρια, αλλά και πολεοδομικούς σχεδιασμούς, ενώ στο παρελθόν συμμετείχε και στην Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας. Η αισθητική του χαρακτηρίζεται από μινιμαλισμό και εκμεταλλεύεται με κάθε τρόπο το «εδώ και τώρα», χρησιμοποιώντας τοπικά, σύγχρονα και φθηνά υλικά.

Ο Λιου δημιουργεί λύσεις για ένα μοντέρνο πρόβλημα: την έλλειψη χώρου στις πυκνοκατοικημένες πόλεις. Δημιουργεί δημόσιους χώρους εκεί όπου η πολυτέλεια του ελεύθερου χώρου είναι σπάνια, διαμορφώνοντας θετικές σχέσεις μεταξύ της αστικής πυκνότητας και των ανοιχτών χώρων.

Ζωντανό παράδειγμα αυτής της λογικής είναι το West Village, ένα κτίριο πέντε ορόφων που καταλαμβάνει ένα ολόκληρο τετράγωνο και περιλαμβάνει αθλητικές εγκαταστάσεις, γραφεία, μονοπάτια για τους πεζούς, αλλά και ποδηλατόδρομους που επικοινωνούν με το εξωτερικό περιβάλλον.

WEST VILLAGE

«Η αρχιτεκτονική πρέπει να αποκαλύπτει κάτι, να αφηγείται, να συγκεντρώνει το απόσταγμα των εγγενών ιδιοτήτων των ντόπιων ανθρώπων και να τις κάνει ορατές. Έχει τη δύναμη να διαμορφώνει την ανθρώπινη συμπεριφορά και να δημιουργεί ατμόσφαιρες, προσφέροντας μια αίσθηση γαλήνης και ποίησης, προκαλώντας συμπόνια, έλεος και καλλιεργώντας μια αίσθηση κοινής κοινότητας», ήταν η πρώτη δήλωση του Λιου Τζιακούν μετά την ανακοίνωση της βράβευσής του.

Ο αρχιτέκτονας που με τα έργα του «γιορτάζει την καθημερινή ζωή των ανθρώπων και υμνεί τη ζωή των απλών πολιτών»  αντιμετωπίζει το δομημένο περιβάλλον «ως μέσο που εναρμονίζει τις πολιτιστικές, ιστορικές, συναισθηματικές και κοινωνικές διαστάσεις, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση κοινότητας, την καλλιέργεια της συμπόνιας και την ανύψωση του ανθρώπινου πνεύματος».

Ένα από τα ιδιαίτερα έργα του είναι και το λεγόμενο Memorial to Hu Huishan, που σχεδίασε ως φόρο τιμής σε ένα 15χρονο κορίτσι, το οποίο έχασε τη ζωή του στο φονικό σεισμό στη Σετσουάν, το 2008. Χρησιμοποιώντας τα ερείπια που έμειναν από το σχολείο της νεαρής μαθήτριας, δημιούργησε ένα μικρό κτίριο με ροζ εσωτερικό, γεμίζοντάς το με σχολικά αντικείμενα, το οποίο βρίσκεται στην αυλή του μουσείου Jianchuan Cluster στην επαρχία Σετσουάν της Κίνας.

Memorial to Hu Huishan

 

Shuijingfang Museum

 

Luyeyuan Stone Sculpture Art Museum