Το «Κρινάκι της Παναγίας», το «γνωστό-άγνωστο» καλοκαιρινό φυτό της άμμου – Από το facebook του συνάδελφου Γιώργου Τρεβλάκη

Αν και η χώρα μας είναι στη μεγαλύτερη επιφάνειά της ορεινή, η αλήθεια είναι ότι η ιστορία, οι παραδόσεις, η συλλογική μας μνήμη, είναι πολύ περισσότερο συνδεδεμένες με τη θάλασσα. Ο Έλληνας και η θάλασσα είναι δύο στοιχεία αλληλενδέτα και με τη συνδρομή βεβαίως και του κλίματος της περιοχής, το καλοκαίρι είναι η εποχή που μπορούμε να απολαμβάνουμε περισσότερο τις χαρές της.

Τα μοναδικά στοιχεία του ελληνικού καλοκαιριού στριφογυρίζουν λίγο-πολύ στο μυαλό όλων μας, ακόμα και αν πολλές φορές δεν τα συνειδητοποιούμε. Έτσι, είμαστε βέβαιοι ότι όλοι έχετε έρθει σε επαφή πολλές φορές – ακόμα και αν δε δώσατε σημασία – με το «Κρινάκι της Παναγίας», το φυτό που φυτρώνει στην άμμο χαρίζοντάς μας μερικές από τις υπέροχες καλοκαιρινές μυρωδιές.

Ο συνάδελφος Γιώργος Τρεβλάκης που υπηρέτησε στα καταστήματα Μυτιλήνης, Καλλονής Λέσβου και διευθυντής στο Ροδοκανάκη Χίου, φρόντισε να μας ενημερώσει επισταμένως για αυτό το μοναδικό φυτό και εμείς σας το παρουσιάζουμε και είμαστε βέβαιοι ότι την επόμενη φορά που θα βρεθείτε σε μία παραλία – πιθανώς αυτές τις μέρες – δε θα παραλείψετε να του δώσετε τη σημασία που του αξίζει:


«Κρινάκι της Παναγίας» ή «Κρινάκι της Άμμου» ή «Κρινάκι της Θάλασσας» ή «Θαλάσσιος Ασφόδελος» ή «Θαλασσόκρινο» είναι μερικές από τις ονομασίες του είδους Pancratium maritimum, του φυτού που επιμένει εδώ και χιλιάδες χρόνια να φυτρώνει στην καυτή και άνυδρη άμμο του καλοκαιριού και να χαρίζει το σπάνιο άρωμά του σε όσους το παρατηρούν! Παγκράτιο το παράλιο, Κρίνος της θάλασσας, Είναι γνωστό από αρχαίες εικονογραφήσεις στην Κρήτη , στα παλάτια της Κνωσού και από τις υστεροκυκλαδικές τοιχογραφίες στη Σαντορίνη. Αποκαλείται ακόμη θαλασσόκρινος ή επιστημονικά Pancratium maritimum Το θαλασσόκρινο «εκμεταλλεύεται» τα μελτέμια του καλοκαιριού και ξεκινάει να ανθίζει στα μέσα του Ιουλίου, υπό την επίδραση των κυμάτων της θάλασσας και του αέρα που στέλνει σταγονίδια θαλασσινού νερού πάνω στα άνθη . Στο τέλος του Αυγούστου φτάνει στο υψηλότερο σημείο άνθισης και το άρωμα γίνεται έντονο. Στα μέσα του Σεπτεμβρίου, μαζί με τα μελτέμια λήγει και η περίοδος ανθοφορίας του. Η τοιχογραφία στο ανάκτορο της Κνωσού με το «το μπλε πουλί» .Εδώ υπάρχει η πρώτη σωζόμενη αναπαράσταση του Παγκρατίου στον κόσμο. Το «Pancratium maritimum», όπως όλοι οι κρίνοι, ήταν ιερό λουλούδι για τους Μινωίτες με θρησκευτική σημασία. Σήμερα το αποκαλούν κρινάκι της Παναγίας γιατί ανθίζει Δεκαπεντάγουστο. Ανήκει στην οικογένεια των Αμαρυλλιδών (Amaryllidaceae), είναι αυτοφυές φυτό και συναντάται σε αμμουδερές παραλίες όπου βρίσκονται θαμμένοι οι βολβοί του. Το γνωστό κρινάκι της θάλασσας. αποδεικνύει την μοναδικότητα του Αιγαίου με αμετάβλητες οικολογικές συνθήκες από τη Μεσολιθική εποχή μέχρι σήμερα. Είναι πολυετές και ανθίζει από τον Αύγουστο μέχρι τον Οκτώβριο, τα δε άνθη του (τα κρίνα), που εμφανίζονται μέσα από την καυτή άμμο, έχουν έξι πέταλα και διαμορφώνουν ένα στέμμα όπως οι ασφόδελοι, εξ’ού και η ονομασία του «θαλάσσιος ασφόδελος»! powered by Rubicon Project Το κρινάκι άντεξε χιλιάδες χρόνια, ανταπεξερχόμενο στις δύσκολες καιρικές συνθήκες. Δυστυχώς κινδυνεύει από την ανθρώπινη επέμβαση. Η οικοδόμηση των παραλιών και οι διάφορες χρήσεις,όπως οι ομπρέλες και οι ξαπλώστρες, το απειλούν. Το Συμβούλιο της Ευρώπης, το έχει χαρακτηρίσει ως σπάνιο και απειλούμενο είδος και για την προστασία του, προτείνει. 1. την οριοθέτηση και την προστασία των περιοχών που φύεται. 2. την απαγόρευση κάθε δραστηριότητας που διαταράσσει τους αμμόλοφους, που είναι ο βιότοπος τους. 3. την απαγόρευση, ακόμη και του καθαρισμού των ακτών, με εργαλεία που ανακατεύουν την άμμο….