Ημέρα Μνήμης Γενοκτονίας Ποντίων (19/5): Ο απαγχονισμός μελών της Ελληνικής ομάδας «Πόντος» στη Μερσιφούντα & Ένα συγκινητικό ποίημα της Σοφίας Μαρωνίδη

Ένας αιώνας περίπου έχει περάσει από την ημέρα (19.5.1919) που ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα του Πόντου, συνεχίζοντας τις βδελυρές πράξεις εναντίον των Ελλήνων του Πόντου που είχαν  ξεκινήσει από το κίνημα των Νεότουρκων από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας. Η 19η Μαΐου έχει οριστεί από την Ελληνική Βουλή ως Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και έχει αναγνωριστεί από διάφορες χώρες και θεσμούς. Η κορύφωση του σχεδίου των Νεότουρκων είχε ως αποτέλεσμα τον ξεριζωμό του ανεπτυγμένου αυτού κοµµατιού του Ελληνισµού χιλιάδων ετών και εν τέλει τη θανάτωση περισσότερων από 300.000 Ποντίων.

Οι Πόντιοι φρόντισαν να κρατούν ζωντανές αυτές τις ανατριχιαστικές μνήμες και πλέον όλος ο ελληνισμός έχει εθνικό χρέος να μην ξεχάσει ποτέ, να τιμά τη Γενοκτονία των Ποντίων και να αγωνίζεται για την παγκόσμια αναγνώρισή της.

Τιμώντας αυτή τη θλιβερή Ημέρα Μνήμης, σας παρουσιάζουμε ένα ενδεικτικό, ιστορικό ντοκουμέντο για τον απαγχονισμό μελών της Ελληνικής ομάδας «Πόντος» στην Μερσιφούντα, ενώ στον επίλογο το λόγο έχει η Σοφία Μαρωνίδη, με ένα συγκινητικό ποίημα που μας υπενθυμίζει ότι οφείλουμε να μην ξεχνάμε…


Γενοκτονία Ποντίων: Ο απαγχονισμός μελών της

Ελληνικής ομάδας «Πόντος» στη Μερσιφούντα

Τον Φεβρουάριο του 1921 οι Τούρκοι εισέβαλαν στο κολέγιο Ανατόλια καθώς πίστευαν πως στις εγκαταστάσεις του οι Έλληνες έκρυβαν όπλα και πυρομαχικά

Στις 2 Μαΐου του 1919 η 1η Ελληνική Μεραρχία καταφθάνει στην Σμύρνη, το όραμα του Βενιζέλου για την δημιουργία της Ελλάδας των δυο ηπείρων και των πέντε θαλασσών σχεδόν πραγματοποιείται. Το τίμημα όμως θα είναι βαρύ. Λίγες ημέρες μετά, στις 19 Μαΐου του 1919, ο Μουσταφά Κεμάλ εκατοντάδες χιλιόμετρα πιο ανατολικά αποβιβάζεται στην Σαμψούντα. Έτσι ξεκινάει η πιο άγρια φάση της Ποντιακής Γενοκτονίας.

Μέχρι το 1922 περισσότεροι από 200.000 Ελληνοπόντιοι θα χάσουν την ζωή τους. Μεταξύ αυτών και αθλητές του συλλόγου «Πόντος» από την πόλη Μερσιφούντα. Η 19η Μαΐου ανακηρύχθηκε από την Ελληνική Βουλή ως  «Ημέρα Μνήμης»  για την Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού»  και εμείς θυμόμαστε τον τρόπο με τον οποίο οδηγήθηκαν στην αγχόνη στελέχη μιας Ελληνικής ποδοσφαιρικής ομάδας.

Στην προσπάθειά τους να δώσουν μια επίφαση «νομιμότητας» σε μια προσχεδιασμένη «εθνοκάθαρση» , οι Τούρκοι στήνουν το 1921 στην πόλη Αμάσεια δικαστήρια με ψευδείς κατηγορίες κατά μεγάλου αριθμού σημαντικών προσωπικοτήτων του Ελληνισμού. Η διαδικασία ήταν σχετικά σύντομη, σε αρκετές περιπτώσεις οι κατηγορούμενοι δεν είχαν καν την «πολυτέλεια» της απολογίας. Αυτό το δικαστήριο έκρινε κατηγορούμενους (με την ποινή του θανάτου δια απαγχονισμού) δυο ποδοσφαιριστές της ομάδας «Πόντος» και πιο συγκεκριμένα των Αναστάσιου Παυλίδη(ήταν ο τερματοφύλακας) και του Συμεών Ανανιάδη  (μέλος της ποδοσφαιρικής ομάδας αλλά και αθλητής του στίβου) και τριών μελών της διοίκησης, τους καθηγητές Γ. Θεοχαρίδη, Χ. Γεωργίου και Α. Συμεών.Ο σύλλογος Πόντος Μερσεφούντας είχε ιδρυθεί το 1903 από μαθητές και αποφοίτους του Κολεγίου «Ανατόλια» το οποίο πρωτολειτούργησε στην συγκεκριμένη πόλη πριν το 1890. Η δραστηριότητα του συλλόγου αφορούσε τον αθλητισμό, τη μουσική και τη λογοτεχνία.

Τον Φεβρουάριο του 1921 οι Τούρκοι εισέβαλαν στο κολέγιο Ανατόλια καθώς πίστευαν πως στις εγκαταστάσεις του οι Έλληνες έκρυβαν όπλα και πυρομαχικά. Στην βιβλιοθήκη του σχολείου βρήκαν πλούσιο υλικό για τις δραστηριότητες του συλλόγου «Πόντος» αλλά και διάφορους Ελληνικούς χάρτες. Μεταξύ αυτών και μια φωτογραφία: Τους αθλητές της ποδοσφαιρικής ομάδας να φορούν άσπρες και μπλε( τα χρώματα της γαλανόλευκης) οριζόντιες ρίγες και το γράμμα «Π» στο στήθος. Οι Τούρκοι συνέλαβαν αρχικά 125 μαθητές-αθλητές και έξι καθηγητές για ανακρίσεις που περιελάμβαναν και βασανιστήρια. Τελικά  οδήγησαν δυο μέλη της ποδοσφαιρικής ομάδας και τρία μέλη της διοίκησης σε δίκη (για προδοσία) και τους εκτέλεσαν με απαγχονισμό με την αιτιολογία πως ο σύλλογος με τις ενέργειες του ευνοούσε «επαναστατικές πράξεις». Στην πλατεία της Αμάσειας οι Τούρκοι οδήγησαν στην κρεμάλα ακόμη 170 επιφανείς Έλληνες του Πόντου(πρώην βουλευτές, επιχειρηματίες, καθηγητές, εκδότη εφημερίδας κ.α.).

Ο αθλητικός σύλλογος φυσικά έκλεισε, όπως έκλεισε οριστικά και το κολέγιο «Ανατόλια» το οποίο λίγα χρόνια αργότερα μετεγκαταστάθηκε (και λειτουργεί ως σήμερα) στην Θεσσαλονίκη. Το 2015 το Ανατόλια διοργάνωσε μια ειδική εκδήλωση σχετικά με την ομάδα «Πόντος». Ο  δημοσιογράφος και πρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων ΑΠΘ  Παντελής Σαββίδης, στην διάρκεια της ομιλίας του με θέμα «Το Κολλέγιο Ανατόλια Φάρος Ανθρωπισμού την περίοδο της Ποντιακής Γενοκτονίας», κατέθεσε χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τον συγκεκριμένο αθλητικό σύλλογο ενώ  ομιλία είχε εκφωνήσει και ο καθηγητής του κολλεγίου, διδάκτωρ φιλοσοφίας Λέων Ναρ, με θέμα: «Το Κολλέγιο Ανατόλια και οι μνήμες της Μερσιφούντας».

Πηγή : ethnos.gr


Δεν ξεχνώ

Μακριά εκεί πίσω απ’τα βουνά

όπου ο ήλιος βγαίνει

είναι ένα δέντρο μοναχό

που έχει μαύρα τα κλαριά

και κόκκινα τα φύλλα

Δάκρυα το ποτίσανε

το έβαψε το αίμα

Ένας βοριάς αλύπητος

πλήγωσε τον κορμό του

μα οι ρίζες του είναι βαθιές

και δεν τις έφτασε ποτέ

το κοφτερό σπαθί του

Περήφανο, αγέρωχο,

όρθιο πάντα μένει

Εκεί,

επάνω στα κλαριά

ανάμεσα στα φύλλα

μνήμες πουλιά φωλιάζουνε

και γλυκοκελαϊδούνε

Όσο ακούγετε η φωνή

αντρειεύει και θεριεύει

Στον ίσκιο του αναπαύονται

ψυχές τόσες και τόσες…

Σοφία Μαρωνίδη